Huishouden in de DDR
De geur van een bepaald schoonmaakmiddel of de smaak van een specifiek tandpastamerk zijn alledaagse dingen, die niet alleen voormalige Oost-Duitsers zullen aanspreken, maar ook beginnende DDR-enthousiastelingen zullen inspireren.
Verzorgingsproducten in de DDR
FlorenaFlorena was het grootste/bekendste merk voor verzorgings- en cosmeticaproducten in de voormalige DDR. Florena werd geproduceerd door VEB Florena Waldheim/Döbeln.
Het bedrijf ging vanaf 1 februari 1990 (na de Val van de Muur) onder marktomstandigheden verder in de DDR onder naam Florena Cosmetic GmbH. Het merk bestaat overigens nog steeds. |
|
|
DDR-zeepEr was een verscheidenheid aan verschillende zepen in de DDR voor zowel volwassen als kinderen.
De DDR-zeepjes waren een geliefd geschenk voor vele gelegenheden (Rozenzeep, Kölnisch Wasserzeep, Meissenzeep of Eau de Cologne). Bovendien waren er speciaal vervaardigde DDR-cadeauverpakkingen met lekker ruikende zeepjes en bijpassende parfums. Voor dagelijks gebruik waren de Lilienmilch-zeep, Deo-2 en Nautik-zeep populair en voor kinderen Florena crèmezeep. Natuurlijk was er ook de eenvoudige kwarkzeep of de glycerinezeep voor het reinigen van zeer vuile handen tijdens de productie. In de DDR werd zeep niet alleen gebruikt om te wassen. Het was populair om het in wasmanden of tussen de kleren te stoppen, zodat ze altijd lekker roken. DDR-zeep was altijd verkrijgbaar en er was geen tekort aan. Bron: www.ost-best.de Webshop die DDR-zeep (en nog veel meer) verkoopt. |
DDR-parfumsDDR Duftwässer (oftewel geurwater uit de DDR) is een interessant onderdeel van de sociale en culturele geschiedenis van de DDR. Deze geurwaters werden vaak geproduceerd door staatsbedrijven en waren een alternatief voor westerse parfums.
Enkele kenmerken van DDR Duftwässer zijn, dat ze meestal betaalbaar en wijdverbreid verkrijgbaar waren in de winkels in staatseigendom. De geuren waren vaak gebaseerd op lokale flora, zoals kruiden en bloemen, die in de regio beschikbaar waren. De verpakkingen waren vaak eenvoudig en functioneel, zonder de luxe die je soms in westerse producten zag. Voor veel mensen in de DDR zijn deze geurwaters nostalgisch en vormen ze een herinnering aan de tijd waarin ze opgroeiden. Sommige geuren zijn zelfs na de val van de muur blijven bestaan en er zijn tegenwoordig nog steeds geïnteresseerden in deze unieke producten. De grootste producent van parfum was Florena. De parfums werden geproduceerd bij de VEB Florena Waldheim of VEB Chemisches Kombinat Miltitz. Een aantal merken van Florena zijn Kölnisch Wasser, Chance, Blütentau en Schwarzer Samt. Zie deze site over parfums in de DDR en deze van de DDR-duftwässer museum in Radebeul (nabij Dresden). |
|
Reinigingsmiddelen in de DDR
Spee waschmittelMisschien wel het bekendste schoonmaakmiddel in de DDR was "Spee Waschmittel", dat vanaf 1968 in de schappen lag.
Spee werd geproduceerd door VEB Waschmittelwerk Genthin. Spee staat voor (Spezielle Entwicklung = Speciale Ontwikkeling). Spee is een wasmiddel dat bijzonder geschikt was voor het wassen bij lage temperaturen. Dit was met name van belang omdat het gebruik van synthetische vezels wijdverbreid was geworden. Spee werd al snel het best verkochte wasmiddel in de DDR met 80% van de waspoederconsumptie. Tegenwoordig is "Spee" nog steeds in supermarkten te vinden. Het is echter niet langer een zuiver Oost-Duitse product, gezien de Genthin-wasmiddelenfabriek in 2009 naar Düsseldorf is verhuisd. Bron: www.ddr-museum.de |
|
Fit spülmittelFit is een afwasmiddelmerk uit de DDR tijd. 85% van de afwasmiddelen consumptie kwam op de rekening van Fit. Fit werd oorspronkelijk als poeder geproduceerd, later in vloeibare vorm. Sinds 1968 heeft de 500 ml fles zijn vertrouwde vorm, die gebaseerd is op de Rode Toren in de toenmalige productievestiging in Karl-Marx-Stadt (tegenwoordig Chemnitz). Het afwasmiddel werd tot 1967 geproduceerd bij VEB Fettchemie Karl-Marx-Stadt. Vervolgens werd de productie overgebracht naar Hirschfelde, waar zij nu nog steeds wordt geproduceerd.
Dit merk bestaat nog steeds in Duitsland. De DDR versie was niet groen, maar geel en had een soort reservoir aan de hals met een punt om het af te snijden. |
IMI spülmittelIMI was een reinigingsmiddel, dat geproduceerd werd in de DDR door VEB Waschmittelwerk Genthin van 1929 tot 1998/1999.
IMI werd gebruikt voor wasgoed, maar (opgelost in een emmer water) ook als schoonmaakmiddel voor vloeren. Het diende daarnaast ook als afwasmiddel. In die zin was IMI een universeel reinigingsmiddel. De productie is in 1999 stopgezet, omdat het belangrijkste actieve bestanddeel (natriumfosfaat) steeds meer als problematisch in afvalwater werd beschouwd en uiteindelijk in sommige landen als ingrediënt in detergentia werd verboden. |
Fewa waschmittel
Fewa (afkorting voor Feinwaschmittel) is een merk van de Henkel Groep en ook de naam van 's werelds eerste volledig synthetische wasmiddel. Het werd in 1932 ontwikkeld door Heinrich Bertsch in Chemnitz. Gewone wasmiddelen in die tijd beschadigden de vezels van de kleding en wasten de kleuren uit.
Voor de Tweede Wereldoorlog was Fewa het op één na meest succesvolle wasmiddel achter marktleider Persil, dat ook van de Henkel Groep afkomstig was. Na de Tweede wereldoorlog werd de productie van het wasmiddel opnieuw opgestart in de Sovjetbezettingszone in Chemnitz, in wat later VEB Fettchemie Karl-Marx-Stadt werd. Het werd in de DDR onder dezelfde merknaam "Fewa" verkocht. De productie van Fewa eindigde uiteindelijk in 1992 met de liquidatie van het bedrijf. In Oostenrijk verkoopt Henkel nog steeds een wasmiddel onder de merknaam Fewa. In Duitsland wordt hetzelfde wasmiddel verkocht onder de merknaam Perwoll. |
|
ATA ScheuerpulverATA is een schuurmiddel (Putz- und Scheuermittel), dat sinds 1920 door Henkel op de markt wordt gebracht,en dat oorspronkelijk uitsluitend bestond uit zand en soda. Vanaf 1923 werd ATA geproduceerd in de Henkel-fabriek in Genthin.
Aangezien het productiegebied van ATA zich na de Tweede Wereldoorlog in de Sovjetzone bevond, werd de Henkel-fabriek in Genthin als nationaal eigendom overgedragen aan de DDR. Na verschillende naamswijzigingen werd de ATA-fabriek uiteindelijk in 1957 omgedoopt tot VEB Waschmittelwerk Genthin. Na de hereniging werd de fabriek in november 1990 opnieuw overgenomen door Henkel, en de Oost-Duitse productie van Ata werd in 1991 stopgezet. In 2017 is het schuurmiddel door Henkel wederom op de markt gebracht als Sidol ATA, en vervolgens sinds ongeveer 2018 als Bref Power ATA. |
Pulax ScheuermittelPulax was net als ATA ook een schuurmiddel (Putz- und Scheuermittel), die vanaf 1969 geproduceerd werd door VEB Waschmittelwerk Genthin.
Pulax was bedoeld voor porselein, emaille, glas, steengoed, keramiek, metaal en hout. Je kunt deze schuurmiddel met cilindervormige verpakking nog steeds op verschillende websites aanschaffen. |
|
Huishoudelijke apparaten in de DDR
Huishoudelijke apparaten zijn geen levensmiddelen per definitie, maar speelden (op hun eigen manier) een grote rol in het huishouden van de Oost-Duitsers. Je ziet ze (nog regelmatig) opduiken in filmpjes over voormalige Oost-Duitsers, die deze nog ergens in hun huis/keuken bewaren. Ze worden niet opgeborgen, omdat ze kapot zijn, maar omdat er inmiddels betere en mooiere modellen voorhanden zijn. Vanuit (n)ostalgische motieven kunnen ze er vermoedelijk geen afstand van doen.
SternIn de Kombinat VEB-Stern Radio (als overkoepelende organisatie) werd de productie van radioapparatuur van de DDR centraal geregeld.
De Kombinat vertegenwoordigde in de loop van de tijd verschillende fabrieken, aangezien er rond 1970 tot aan het einde van de DDR in totaal vier waren, die de hele productie van radio-ontvangers domineerden. De belangrijkste fabrieken waren VEB Stern-Radio Berlin, VEB Stern-Radio Rochlitz, VEB Stern-Radio Sonneberg en VEB Stern-Radio Staßfurt. |
|
|
ProximaDe productie van radioapparatuur werd centraal aangestuurd in de DDR via de zgn. VEB Stern-Radio Berlin-Kombinat als koepelorganisatie.
De Proxima was één v/d radiomerken, die werd geproduceerd door diezelfde VEB Stern-Radio Berlin-Kombinat. De Proxima 401 (zie foto) werd vanaf 1975 geproduceerd. Het toestel heeft een 55 cm brede gefineerde houten behuizing met plaatstalen front. De ingebouwde tuner heeft de FM-band van 87,5-100 MHz, die (in die tijd) gebruikelijk was, evenals een korte, middellange en lange golfband. De frequenties voor de AM- en FM-banden kunnen afzonderlijk worden geregeld. De ingebouwde versterker heeft met vier luidsprekeruitgangen op twee eindversterkers, ook ingangen voor twee extra geluidsbronnen en een opname-uitgang. Naast Proxima 401 had je nog de volgende verwante modellen: 403/408/409/411/413/415/417/419/421/422/423/482. |
RobotronVEB Kombinat Robotron was de grootste Oost-Duitse elektronicafabrikant. Het was gevestigd in Dresden en had 68.000 mensen in dienst (1989). Het produceerde personal computers, SM EVM-minicomputers, de ESER-mainframe-computers, verschillende computer randapparatuur en thuiscomputers, radio's en televisietoestellen.
Op 30 juni 1990 werd de Kombinat Robotron geliquideerd en werden de divisies omgezet in corporaties. In de jaren negentig werden deze bedrijven verkocht aan bedrijven zoals o.a. Siemens Nixdorf. Robotron-printers werden in West-Duitsland verkocht als "Soemtron" of "Präsident", en de West-Duitse tak van Commodore gebruikte sommige Robotron-onderdelen voor hun printers. In Oost-Duitsland werden Epson-printers verkocht onder het merk Robotron (maar de technische beschrijving aan de achterkant was met het "Epson"-logo). |
|